Početna / Ustanove za izvršenje krivičnih sankcija / Kazneno-popravni zavodi / Strogo zatvorenog tipa
Početna Mapa sajta Pošaljite stranu elektronskom poštom Odštampajte stranu

Kazneno-popravni zavod u Požarevcu - Zabeli


Zavod se nalazi u Zabeli, na petom kilometru od Požarevca, sa desne strane regionalnog puta Požarevac-Dubravica.

U Pravilima o domaćem redu apsanskog zavedenja u Požarevcu od 7. oktobra 1865. godine, koja su sastavni deo Kaznenog zakonika za Kneževinu Srbiju, napominje se da je kazneni zavod najpre bio u Ćupriji, da bi potom bio premešten u Požarevac, po naređenju od 21. septembra 1865. godine. Pravila koja su propisana za apsansko zavedenje u Požarevcu, važila su i za apsansko zavedenje u Beogradu, gde se robija izdržavala po raspisu ministra pravde od 15. oktobra 1868. godine. Negde u to vreme u Požarevcu je funkcionisalo četiri zatvora, od kojih je svakako zanimljiv "zatvor za teške osuđenike" koji se nalazio u Ljubićevu.

Za razliku od Zavoda u Sremskoj Mitrovici, u ovom Zavodu faza boravka osuđenog u ćeliji uvedena je posle faze zajedničkog izdržavanja kazne. To je i razumljivo, kada se uzme u obzir okolnost da ovaj Zavod nije koncipiran za kategorije osuđenika koje trenutno izdržavaju kaznu u njemu. Na taj način Zavod je postepeno poprimao svoju fizionomiju za realizaciju svih faza, odnosno segmenata progresivnog sistema izvršenja kazne. Koncipiranjem sedmog paviljona, tog "zatvora u zatvoru," za smeštaj osudenika sa neprilagođenim ponašanjem iz zatvora cele Republike, Kazneno-popravni zavod u Požarevcu dobio je karakter zavoda strogo zatvorenog tipa.

Ovaj objekat prema kome je ceo Zavod kategorisan kao zavod strogo zatvorenog tipa, izgrađen je po ugledu na pensilvanijsku koncepciju ćelijskog sistema sa veličinom ćelija 2x4m i galerijama na dva nivoa preko kojih se pristupa prostorijama. Osuđenici smešteni u ovom objektu koji predstavljaju opasnost po sebe ili druge osuđenike ili su skloni bekstvu i drugim incidentima nisu potpuno izolovani, već imaju zajedničke prostorije i utvrđen raspored dnevnih aktivnosti u okviru redovnog plana tretmana.

Temelji Kazneno-popravnog zavoda u Zabeli, onakvog kakvog ga danas poznajemo, postavljeni su polovinom Devetnaestog veka. Stručna komisija 1912. godine, primila je objekte modemog kazneno-popravnog zavoda za maloletnike. To znači da Zavod nije koncipiran za populaciju koja trenutno izdržava kaznu u njemu. Zgrada za ćelijski sistem izdržavanja kazne, ili fazu u okviru progresivnog sistema, podignuta je u periodu od 1928 - 1930. godine.

Osmi paviljon i pripadajući objekti, odnosno otvoreno odeljenje zavoda, gradilo se od 1948. godine, postepeno uobličavajući ovu fazu irskog sistema izvršenja kazne, školska radionica tokom 1948. godine, dom kulture 1958. godine. U pobuni osuđenika 2000. godine, uništeni su peti i šesti paviljon, dok je sedmi paviljon znatno oštećen. Započeta je izgradnja stambenog objekta 2002. godine. Početkom 2003. godine renoviran je bazen i uređen park oko motela "Preporod.'

Kapacitet Zavoda, njegovog zatvorenog dela, projektovan je za smeštaj 1750 osuđenika, odeljenjenja za izvršenje mere pritvora 150 pritvorenih, poluotvorenog odeljenja 400 osuđenika i otvorenog odeljenja 100 osuđenika. Prosečno brojno stanje je 1300 osuđenih, 45 pritvorenih i 8 lica kažnjenih u prekršajnom postupku.

U sastavu Zavoda funkcioniše i odeljenje za izvršenje mere pritvora koje je dislocirano van Zabele u ul. Požarevačkog partizanskog odreda bb.

Zatvoreni deo Zavoda obuhvata površinu od 76.635m2, a privredna jedinica "Preporod" površinu od 58.203m2. Poslovanje privredne jedinice "Preporod" organizovano je u okviru metalskog, drvnog i poljoprivrednog sektora, odeljenja stočarske proizvodnje "Zvezda," odseka "Letnjikovac" sa farmom svinja i junadi i odeljenja ugostiteljstva sa restoranom "Preporod" i pratećim sadržajem.