Kazneno popravni zavod u Ćupriji
Kazneno-popravni zavod u Ćupriji se nalazi u sredini gornjeg Pomoravlja koje počinje od Stalaća, a završava se u blizini Smedereva, odnosno na putu Beograd-Niš, na udaljenosti oko 150km od Beograda. Kazneno-popravni zavod nalazi se na desnoj obali Velike Morave, na putu Ćuprija-Jagodina, pored mosta koji razdvaja dva grada.
Prema istorijskim saznanjima zatvor u Ćupriji osnovan je u vreme vladavine Miloša Obrenovića, kada su osuđena lica upućivana na rad na poljoprivrednom dobru Dobričevo. Objekat kapaciteta za smeštaj oko 80 lica, sagrađen je sredinom Devetnaestog veka, tačnije 1852. godine u vreme Miloša Obrenovića. Iz Pravila o domaćem redu apsanskog zavedenja u Požarevcu saznajemo da je kazneni zavod iz Ćuprije premešten u Požarevac 1865. godine, ali nema podataka kako je ovaj zavod izgledao.
Objekat za smeštaj osuđenih lica, dograđen je posle Drugog svetskog rata, a upravna zgrada sa prostorijama za dnevni boravak osuđenih lica izgrađena je 1980. godine. Smatra se da je lokacija tzv. "starog zatvora" sa izvesnom dogradnjom bila na istom mestu gde se sada nalazi zatvoreno odeljenje Zavoda. Kao takav, zatvor je funkcionisao do Drugog svetskog rata. Nakon Drugog svetskog rata, od 1944. godine, zatvor je jedno vreme obavljao svoju fiinkciju u okviru tadašnjeg SUP-a, a kasnije nastavio sa radom u okviru Opštinskog suda u Ćupriji. Počev od 1974. godine, zatvor se izdvojio iz sastava suda i otpočinje rad kao samostalna ustanova za izvršenje krivičnih sankcija. U tom periodu zatvor nosi naziv "Međuopštinski zatvor - Ćuprija." Uredbom o osnivanju zavoda za izvršenje zavodskih sankcija u Republici Srbiji 1998. godine, osnovan je zavod otvorenog tipa kao Kazneno-popravni zavod u Ćupriji.
Kazneno-popravni zavod u Ćupriji ima više organizacionih i građevinskih celina, a za smeštaj osuđenih lica poseduje dve lokacije. Na lokaciji tzv. "stari deo" Zavoda smeštajni kapaciteti za osuđena lica iznose 70 mesta, a za pritvorena lica 90 mesta. Na lokaciji "Ada" nalazi se novi objekat za smeštaj 180 osuđenih lica ukupne korisne površine 1.500m2. Ovaj objekat je otvorenog tipa i prema njemu je cela ustanova kategorisana kao kazneno-popravni zavod otvorenog tipa. Objekat je izgrađen u savremenom stilu sa velikim staklenim površinama na prozorima bez rešetaka, prostorijama punim svetla i svežeg vazduha i dobrom komunikacionom infrastrukturom i neophodnom opremom za predviđene sadržaje programa postupanja. Objekat je završen 1998. godine i stavljen u funkciju 2001. godine. Prosečno brojno stanje je 200 osuđenih i 40 pritvorenih lica.
U Kazneno-popravnom zavodu organizuje se obuka i rad osuđenih lica u odeljenju drvnoprerađivačkih poslova, zanatskih poslova i u odeljenju poljoprivrede. U odeljenju za preradu drveta organizovana je proizvodnja paleta, rezane građe i uslužno rezanje. Zanatski poslovi obuhvataju proizvodnju metalne galanterije. Poljoprivredna proizvodnja organizovana je na površini od 25 hektara. Od ratarskih kultura zastupljene su pšenica, kukuruz, detelina, celokupan asortiman povrća. U stočarstvu - tov svinja, tov brojlera, proizvodnja konzumnih jaja, proizvodnja mleka i mlečnih proizvoda, proizvodnja humusa i dr.
Kazneno-popravni zavod u Beogradu - Padinskoj Skeli
Zavod se nalazi na dva kilometara od naselja Padinska Skela, putem prema Zrenjaninu. Odvojen je od puta oko 500 metara, i pred-stavlja zaseban kompleks zgrada, kruga i ekonomskog dela. Kazneno-popravni zavod u Beogradu-Padinska Skela je ustanova otvorenog tipa.
Ustanova se do 1998. godine nalazila u sastavu Okružnog zatvora u Beogradu i funkcionisala je kao odeljenje za izdržavanje kazne za osuđena lica do jedne godine, bez obzira na vrstu krivičnog dela i raniju osuđivanost. Budući da nije projektovan za kategoriju osuđenih lica koji treba da izdržavaju kaznu u zavodu otvorenog tipa, arhitektonska rešenja su pratila zahteve za obezbeđenjem i tretmanom kriminogene strukture prethodne kategorije osuđenih. U tom smislu vi-dljive su odvojene građevinske celine za smeštaj višestrukih povratnika, primarao osuđenih lica i lica kažnjenih u prekršajnom postupku.
Od 1998. godine, novom organizacijom kazneno-popravnih zavoda u Republici Srbiji ustanova je počela da funkcioniše kao samostalni zavod otvorenog tipa.
Kapacitet ustanove je projektovan za smeštaj 150, a prosečno brojno stanje iznosi 160 osuđenih lica.
Zavod je situiran na oko 37 hektara zemlje od kojih je 7 hektara zauzeto objektima i ekonomskim delom, a oko 30 hektara je pod obra-divim zemljištem: ribnjakom, voćnjacima, kanalima, plastenicima i putevima. Od objekata postoje dve zgrade paviljona za smeštaj osuđenih lica sa pripadajućom kuhinjom, upravnom zgradom sa dežuraom službom, objektom kotlarnice, dva objekta sa radionicama različite namene (krojačka, stolarska, metalostrugarska), objekat farme tovlje-nika sa prostorom za smeštaj kukuruza, objekat pušnice i magacina i objekat farme koka nosilja u čijem je sklopu i hladnjača kao i smeštajni deo za osuđena lica koja rade na ekonomiji Zavoda.
Zavod proizvodi uglavnom različite poljoprivredne proizvode i to: povrtarske kulture, jaja, živinsko, svinjsko meso i ribu. Takođe je osposobljen za proizvodnju i ugradnju građevinske limarije i dela bravarskih poslova, kao i mogućnosti da izvrši deo opravki automehanike i autolimarije.
Kazneno-popravni zavod u Požarevcu - Zabeli
Zavod se nalazi u Zabeli, na petom kilometru od Požarevca, sa desne strane regionalnog puta Požarevac-Dubravica.
U Pravilima o domaćem redu apsanskog zavedenja u Požarevcu od 7. oktobra 1865. godine, koja su sastavni deo Kaznenog zakonika za Kneževinu Srbiju, napominje se da je kazneni zavod najpre bio u Ćupriji, da bi potom bio premešten u Požarevac, po naređenju od 21. septembra 1865. godine. Pravila koja su propisana za apsansko zavedenje u Požarevcu, važila su i za apsansko zavedenje u Beogradu, gde se robija izdržavala po raspisu ministra pravde od 15. oktobra 1868. godine. Negde u to vreme u Požarevcu je funkcionisalo četiri zatvora, od kojih je svakako zanimljiv "zatvor za teške osuđenike" koji se nalazio u Ljubićevu.
Za razliku od Zavoda u Sremskoj Mitrovici, u ovom Zavodu faza boravka osuđenog u ćeliji uvedena je posle faze zajedničkog izdržavanja kazne. To je i razumljivo, kada se uzme u obzir okolnost da ovaj Zavod nije koncipiran za kategorije osuđenika koje trenutno izdržavaju kaznu u njemu. Na taj način Zavod je postepeno poprimao svoju fizionomiju za realizaciju svih faza, odnosno segmenata progresivnog sistema izvršenja kazne. Koncipiranjem sedmog paviljona, tog "zatvora u zatvoru," za smeštaj osudenika sa neprilagođenim ponašanjem iz zatvora cele Republike, Kazneno-popravni zavod u Požarevcu dobio je karakter zavoda strogo zatvorenog tipa.
Ovaj objekat prema kome je ceo Zavod kategorisan kao zavod strogo zatvorenog tipa, izgrađen je po ugledu na pensilvanijsku koncepciju ćelijskog sistema sa veličinom ćelija 2x4m i galerijama na dva nivoa preko kojih se pristupa prostorijama. Osuđenici smešteni u ovom objektu koji predstavljaju opasnost po sebe ili druge osuđenike ili su skloni bekstvu i drugim incidentima nisu potpuno izolovani, već imaju zajedničke prostorije i utvrđen raspored dnevnih aktivnosti u okviru redovnog plana tretmana.
Temelji Kazneno-popravnog zavoda u Zabeli, onakvog kakvog ga danas poznajemo, postavljeni su polovinom Devetnaestog veka. Stručna komisija 1912. godine, primila je objekte modemog kazneno-popravnog zavoda za maloletnike. To znači da Zavod nije koncipiran za populaciju koja trenutno izdržava kaznu u njemu. Zgrada za ćelijski sistem izdržavanja kazne, ili fazu u okviru progresivnog sistema, podignuta je u periodu od 1928 - 1930. godine.
Osmi paviljon i pripadajući objekti, odnosno otvoreno odeljenje zavoda, gradilo se od 1948. godine, postepeno uobličavajući ovu fazu irskog sistema izvršenja kazne, školska radionica tokom 1948. godine, dom kulture 1958. godine. U pobuni osuđenika 2000. godine, uništeni su peti i šesti paviljon, dok je sedmi paviljon znatno oštećen. Započeta je izgradnja stambenog objekta 2002. godine. Početkom 2003. godine renoviran je bazen i uređen park oko motela "Preporod.'
Kapacitet Zavoda, njegovog zatvorenog dela, projektovan je za smeštaj 1750 osuđenika, odeljenjenja za izvršenje mere pritvora 150 pritvorenih, poluotvorenog odeljenja 400 osuđenika i otvorenog odeljenja 100 osuđenika. Prosečno brojno stanje je 1300 osuđenih, 45 pritvorenih i 8 lica kažnjenih u prekršajnom postupku.
U sastavu Zavoda funkcioniše i odeljenje za izvršenje mere pritvora koje je dislocirano van Zabele u ul. Požarevačkog partizanskog odreda bb.
Zatvoreni deo Zavoda obuhvata površinu od 76.635m2, a privredna jedinica "Preporod" površinu od 58.203m2. Poslovanje privredne jedinice "Preporod" organizovano je u okviru metalskog, drvnog i poljoprivrednog sektora, odeljenja stočarske proizvodnje "Zvezda," odseka "Letnjikovac" sa farmom svinja i junadi i odeljenja ugostiteljstva sa restoranom "Preporod" i pratećim sadržajem.
Kazneno-popravni zavod u Šapcu
Zavod se nalazi na devet kilometara od gradskog jezgra, pored lokalnog puta Šabac - Radovašnica, u okviru prigradskog naselja Šipurske livade.
Kazneno-popravni zavod u kojem se izdržava kazna zatvora do jedne i jedna godina, a izuzetno do tri godine za primarno osuđene.
Posle Drugog svetskog rata ustanova funkcioniše u okviru Sekretarijata unutrašnjih poslova, a od 1968. godine kao ustanova u okviru Opštinskog suda u Šapcu. Od 1974. godine postaje međuopštinski zatvor, a od 1995. godine funkcioniše kao samostalna ustanova pri Ministarstvu pravde Republike Srbije. Uredbom Vlade Republike Srbije o osnivanju zavoda za izvršenje zavodskih sankcija u Republici Srbiji 1998. godine ustanova dobija status kazneno-popravnog zavoda otvorenog tipa.
Kapacitet Zavoda projektovan je za smeštaj 180 osuđenih i 80 pritvorenih lica. Prosecno brojno stanje je 90 osuđenih, 48 pritvorenih i 7 kažnjenih u prekršajnom postupku.
Zgrada za izvršenje mere pritvora je izgrađena 1974. godine, a 1990. godine su završeni radovi na rekonstrukciji postojeće i izgradnji zgrade za smeštaj osuđenih lica, čime je postignuta jedinstvena arhitektonska celina. Za obavljanje svakodnevnih aktivnosti osuđenicima je na raspolaganju trpezarija sa 70 mesta, biblioteka, koja pored šest dnevnih časopisa nudi 3.000 naslova odabranih dela domaće i strane književnosti, sportski teren za mali fudbal i odbojku, šetalište sa telefonskom govornicom, ambulanta uz stalno angažovanje medicinskog tehničara i radno angažovanje lekara, komfome sobe, zajedničke prostorije i drugi objekti i sadržaji tretmana koji ovaj Zavod čine modernom ustanovom za resocijalizaciju osuđenika.
Dvorišni prostor i obradive površine čine fizičku celinu, a u ograđenom kragu ustanove su i objekti zavodske ekonomije. Ustanova raspolaže sopstvenom infrastrukturnom rnrežom, koja joj omogućuje da funkcioniše kao nezavisna celina.
Zavod nema registrovanu privrednu jedinicu, ali raspolaže sa 24 hektara obradive zemlje, čijom obradom se stvaraju mogućnosti za snabdevanje zavodske kuhinje neophodnim namirnicama, a ostvareni viškovi se prodaju na otvorenom tržištu.
Zavod nema registrovanu privrednu jedinicu, ali raspolaže sa 24 hektara obradive zemlje, čijom obradom se stvaraju mogućnosti za snabdevanje zavodske kuhinje neophodnim namirnicama, a ostvareni viškovi se prodaju na otvorenom tržištu.
Kazneno-popravni zavod u Somboru
Sombor, Staparski put br. 1. Sedište ustanove se nalazi u centru grada pored zgrade "Županije."
Zgrada uprave i Odeljenje za izvršenje mere pritvora Kazneno-popravni zavod u Somboru je zavod otvorenog tipa. U posebnom odeljenju Zavoda, koje je zatvorenog tipa, izvršava se mera pritvora prema licima oba pola sa podmčija Okružnog suda u Somboru.
Prema pisanim dokumentima zatvor u Somboru postoji od kraja Devetnaestog veka. Zgrada pritvora u okviru koje se sada nalazi i uprava Kazneno-popravnog zavoda podignuta je kao županijska kapela 1882. godine i rađena je u baroknom stilu sa tornjem u centralnoj osi. Od 1945. do 1966. godine funkcioniše u sastavu Sekretarijata unutrašnjih poslova. Od 1966. do 1978. godine ustanova funkcioniše u okviru Opštinskog suda u Somboru.
Od 1978. godine nastavlja sa radom kao samostalna ustanova za izvršenje kazne zatvora za osuđena lica sa teritorije opština Sombor, Apatin, Kula i Odžaci. Od "Zatvora u Somboru" 1990. godine, preko "Okružnog zatvora u Somboru," Uredbom Vlade Republike Srbije 1998. godine o osnivanju zavoda za izvršenje zavodskih sankcija ustanova prerasta u Kazneno-popravni zavod u Somboru i postaje jedan od pet kazneno-popravnih zavoda otvorenog tipa.
Maksimalan broj lica lišenih slobode koja se mogu smestiti u Zavodu je 200 lica lišenih slobode i to: 50 lica u otvorenom odeljenju i 150 lica u odeljenju za izvršenje mere pritvora. Prosečno brojno stanje je 55 osuđenih, 30 pritvorenih i 4 lica kažnjena u prekršajnom postupku.
Zgrada otvorenog odeljenja je nov objekat koji se nalazi oko četiri kilometara od centra grada, i u funkciji je od 1999. godine. Rađena je namenski za smeštaj primarno osuđenih lica i koncipirana je prema svim savremenim penološkim kriterijumima.
U okviru ustanove postoji registrovana proizvodno-uslužna privredna jedinica "Elan" čija je osnovna delatnost drvnoprerađivačka proizvodnja (proizvodnja ambalaže od drvetapalete, građevinska stolarija i elementi, slikarska oprema-štafelaji i blind ramovi). Privredna jedinica "Elan" se bavi i povrtarskom i stočarskom proizvodnjom, proizvodnjom hrane za potrebe lica lišenih slobode, kao i uslužnom delatnošću i zanatskim radovima u građevinarstvu.
Kazneno-popravni zavod u Sremskoj Mitrovici
Zavod spada u ustanove opšteg tipa, a po stepenu obezbeđenja u zatvorene ustanove sa zatvorenim, poluotvorenim, otvorenim i odeljenjem za izvršenje mere pritvora.
Ustanova je izgrađena po naredbi Austro-Ugarskog cara Franje Josifa u periodu od 1895. do 1899. godine. Od završetka Prvog svetskog rata, tj. do 1941. godine Kazneno-popravni zavod je bio u sastavu kaznenog sistema Kraljevine Jugoslavije, a od završetka Drugog svetskog rata do danas svoje funkcije ostvaruje u sistemu izvršenja krivičnih sankcija SFRJ, odnosno Republike Srbije.
Zavod je sačuvao prvobitni izgled, jer u arhitektonskom smislu do sada nisu vršene nikakve intervencije, tako da je lako uočljiv irski sistem izvršenja kazne, koji se konačno uobličio posle ćelijskog i progresivnog sistema, koji su, očigledno, u ovom zavodu bili prisutni u pojedinim periodima njegovog razvoja.
U arhitektonskom smislu, uočljiv je uticaj pensilvanijskog stila, koji se ogleda u projektovanju spoljnih ćelija, koje se naslanjaju na spoljašnji zid objekta, tako da u prostorije dopire prirodna svetlost i vazduh. U zatvorenom delu Zavoda nalaze se tri paviljona za smeštaj osuđenih lica, škola, bolnica, crkva (sagrađena 1893. godine i s postavljenjem dva duhovnika pravoslavne i rimokatoličke vere na stalnom raspolaganju osuđenicima v.ernicima), kasnije pretvorena u dom kulture, odmaralište za osuđena lica, sportski centar i pomoćni objekti. Jedan od paviljona je bio namenjen za prvu fazu progresivnog sistema izdržavanja kazne, koju je karakterisala izolacija, dok su druga dva paviljona bila namenjena za izvršenje druge faze zajedničkog, grupnog izdržavanja kazne.
U arhitektonskom smislu, objekti se razlikuju, jer je prvi objekat namenjen za početnu fazu ćelijskog, individualnog smeštaja, dok drugi objekat čini više zajedničkih prostorija velikog kapaciteta, koje istovremeno predstavljaju prostorije za dnevni boravak i spavaonice identične veličine sa 80 do 90 osuđenika u svakoj.
U malim prostorijama objekta, prvobitno namenjenom za fazu izolacije, sada su smešteni osuđenici po dvojica, trojica ili četvorica, kao i osuđenici koji izdržavaju disciplinsku kaznu upućivanja u samicu. Karakteristično je da se ovim prostorijama pristupa preko galerije, koja je na dva nivoa. U sklopu paviljona su zajedničke prostorije i kancelarije osoblja.
Treći objekat ili paviljon namenjen je za izdržavanja kazne mlađih punoletnih lica i u njemu je smešteno prijemno odeljenje. Kasnije su izgrađeni objekti poluotvorenog i otvorenog odeljenja u lepom prirodnom ambijentu, čime je stvorena zaokružena celina sistema.
Kapacitet ustanove je projektovan za smeštaj 1150 osuđenih lica, a prosečno brojno stanje je 1280 osuđenih lica i 65 pritvorenika koji se nalaze u istražnom odeljenju. Treba napomenuti da je ovo jedina ustanova u sistemu izvršenja krivičnih sankcija u Republici Srbiji u kojoj kazne izdržavaju i strani državljani. Tokom pobune osuđenih lica 2000. godine u potpunosti je uništen treći paviljon koji je do tada imao kapacitet za smeštaj približno 500 osuđenika.
Od objekata postoje: upravna zgrada, hotel "Srem" i paviljoni sa pratećim objektima. U sastavu Kazneno-popravnog zavoda funkcioniše hotel "Moravica" u Sokobanji.
U okviru ustanove funkcionišu dve privredne jedinice. Privredna jedinica "Proleće" se bavi turizmom i ugostiteljstvom, kao i ratarskom i stočarskom proizvodnjom. Privredna jedinica "Dubrava" u svom okviru sadrži metalski pogon, drvni pogon kao i kartonažu i štampariju.
VESTI